Borelioza – co to jest?
Borelioza, znana również jako borelioza z Lyme lub krętkowica kleszczowa, to wieloukładowa choroba odzwierzęca z cechami autoimmunizacji. Wywoływana jest przez krętki z rodzaju Borrelia i przenoszona na człowieka przez kleszcze z rodzaju Ixodes. Pierwsze przypadki choroby zostały opisane w 1977 roku w miejscowościach New Lyme i Old Lyme w stanie Connecticut, USA, gdzie stwierdzono serię przypadków zapalenia stawów wśród młodzieży po ukąszeniach kleszczy. Bakteria Borrelia burgdorferi została wyizolowana przez Williego Burgdorfera w 1982 roku, co umożliwiło bardziej precyzyjne rozpoznanie choroby.
Jak dochodzi do zakażenia boreliozą?
Krętki dostają się do skóry żywiciela wraz ze śliną żerującego kleszcza. Ryzyko zakażenia zwiększa się z czasem żerowania kleszcza. Następnie krętki przemieszczają się z krwią i chłonką do różnych narządów.
Nie udokumentowano przypadków boreliozy wrodzonej ani przenoszenia zakażenia przez karmienie piersią, spożycie krętków, kontakt z chorym człowiekiem, zakażonym zwierzęciem, przetoczenie krwi czy drogą seksualną.
Objawy boreliozy
Borelioza jest chorobą wieloukładową z różnorodnymi objawami. Do najbardziej charakterystycznych należą:
Rumień wędrujący – zmiana skórna pojawiająca się w miejscu ukąszenia przez kleszcza.
Objawy neurologiczne – np. porażenie nerwu twarzowego, aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Objawy sercowe – np. nabyte bloki serca.
Objawy stawowe – np. przewlekłe zapalenie stawów.
Korzeniowe zespoły bólowe.
Objawy mogą pojawiać się w różnych stadiach choroby, począwszy od fazy wczesnej ograniczonej, poprzez wczesne rozsiane, aż po stadium późne.
Diagnozowanie boreliozy
Diagnoza boreliozy opiera się na ocenie objawów klinicznych oraz wynikach badań serologicznych. Podstawowym badaniem jest test ELISA, który w przypadku wyniku dodatniego potwierdza się testem Western Blot. Wczesne stadium choroby można rozpoznać na podstawie obecności rumienia wędrującego, zwłaszcza u osób przebywających na obszarach endemicznych.
Leczenie boreliozy
Podstawą leczenia boreliozy są antybiotyki. W przypadku wczesnego rozpoznania i odpowiedniego leczenia rokowanie jest zazwyczaj dobre. Neuroborelioza, która może wystąpić zarówno w fazie wczesnej, jak i późnej choroby, wymaga specjalistycznego leczenia i monitorowania.
Co robić po ugryzieniu przez kleszcza?
Po ugryzieniu przez kleszcza ważne jest jego szybkie i prawidłowe usunięcie oraz obserwacja miejsca ukąszenia pod kątem wystąpienia rumienia wędrującego. W przypadku pojawienia się niepokojących objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Szczepionka przeciwko boreliozie
Obecnie nie ma dostępnej szczepionki przeciwko boreliozie.
Źródło: mp.pl Medycyna Praktyczna dla lekarzy i pacjentów
https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/158905,borelioza-przyczyny-objawy-i-leczenie-boreliozy-z-lyme
